Zakopane jest najwyżej położonym miastem w Polsce: jego część miejska rozciąga się od 750 do 1000 m npm.
Miasto jest usytuowane w Rowie Podtatrzańskim, między Tatrami a wzgórzem Gubałówki, należącym już do Beskidów. Stanowi południową część Podhala - regionu podgórskiego, od północy sąsiadującego z Tatrami. 

Centralną ulicą Zakopanego są Krupówki, na prawie całej długości wyłączone z ruchu samochodowego. Tu jest główne centrum handlowe i usługowe miasta.

Zakopane od przeszło 100 lat robi niebywałą karierę miejscowości o niepowtarzalnej atmosferze. Przyjeżdżali tu artyści i politycy, ludzie kultury i nauki. Dla poratowania zdrowia, pięknych widoków, wysiłku fizycznego, nieprzemijającej mody na Zakopane. Przyjeżdżają i teraz, znajdując ciszą i spokój bez konieczności rezygnowania z miejskiego komfortu, spotykając gościnność i rzetelność obsługi.

Po ulicach Zakopanego kursują autobusy PKS, obsługujące zarówno linie komunikacji lokalnej, podhalańskiej, jak i pełniące funkcje komunikacji miejskiej.

Najbliższe całodobowe drogowe przejścia graniczne znajdują się w Łysej Polanie, Chyżnem, Korbielowie oraz w Chochołowie. Latem uruchamiane są także turystyczne przejścia paszportowe, dla turystów bez bagażu - w rejonie Tatr na razie tylko na Rysach.

W Zakopanem jest wiele zabytków oraz muzeów. Najciekawszymi są Muzeum Tatrzańskie mające kilka oddziałów w samym mieście i na Podhalu oraz Muzeum Przyrodnicze TPN. Warto zwiedzić liczne muzea biograficzne, między innymi kompozytora Karola Szymanowskiego i poety Jana Kasprowicza.

W Zakopanem są też liczne sale wystawowe i galerie, a także szkoły artystyczne. Działa zawodowy Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Kultura górali podhalańskich pokazywana jest w "Tatrzańskim Ośrodku Swojszczyzny" oraz przy okazji różnych uroczystości przez liczne amatorskie zespoły ludowe działające w Zakopanem i okolicy. Folklor mieszkanców gór ze wszystkich kontynentów prezentowany jest na dorocznym, sierpniowym Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich.

Przez cały rok w Zakopanem odbywają się imprezy sportowe, kulturalne i inne.